Mỗi tập truyện trong bộ tiểu thuyết “Hồ sơ lửa” kể về một vụ án khác nhau, trải dài từ những năm 1975 khi đất nước bắt đầu đổi mới cho đến hiện tại. Mỗi vụ án, mỗi nhân vật chính – tà, mỗi biện pháp nghiệp vụ… đều mang tính biểu tượng tội ác ở mỗi thời kì. Đọc sách, độc giả sẽ thót tim với những pha đấu trí hồi hộp về cả sức mạnh thể chất lẫn tinh thần giữa lực lượng đặc nhiệm dày thành tích phá án với đối tượng tội phạm nguy hiểm.
Hồ sơ lửa – Thiên sử đấu tranh với chính nghĩa
Hồ sơ lửa kể về những câu chuyện đấu trí dũng cảm của lực lượng công an với tội phạm nguy hiểm. Những nhân vật tội phạm như Chín Tàu Bay trong “Mật danh Đ9”, chàng trai Thổ Trung Thụ người Chăm trong “Oán thù trớ trêu” hay tướng cướp Hai Nếp – Tám Lai trong “Gia tộc tướng cướp”… đều được tác giả khắc họa hết sức chân thực từ những hình mẫu tội phạm nức tiếng ngoài đời thực nhưng vẫn mang những hoàn cảnh, những nét tính cách và cảm xúc đặc biệt, tuy đáng trách nhưng đôi lúc cũng có phần đáng thương. Chân dung của các chiến sĩ công an được Lại Văn Long lột tả trong bộ truyện là những tấm gương anh dũng và xông xáo của lực lượng Công an TP.HCM: Một đại tá Minh liêm khiết, công bằng, nhân ái, một thiếu tá Thanh – Đội phó đội đặc nhiệm là mẫu người hùng chiến trận, thông minh, quyết đoán, những “bóng hồng” mạnh mẽ và gan dạ như đại úy Hoa, thượng úy Thu… Họ đều được khắc họa sắc nét với muôn vàn cảm xúc, không chỉ nghiêm trang trong hình ảnh của bộ quân phục mà có những giây phút rất đời, rất người.
Từng câu chuyện riêng lẻ, từng mảnh ghép số phận cá nhân đan cài vào nhau để dệt nên bức tranh lịch sử dân tộc vừa hào hùng vừa bi tráng từ thời chiến cho đến hậu chiến, từ thời kì bao cấp cho đến giai đoạn đất nước đổi mới. Tất cả làm nên một “Hồ sơ lửa” vừa hấp dẫn, thú vị vừa phản ánh sát sao sự giằng co tranh đấu giữa thiện và ác, giữa chính và tà, giữa ánh sáng và bóng tối, giữa người chấp pháp và kẻ thủ ác trong xã hội Việt Nam. Sự chiến đấu với cái ác không chỉ diễn ra ở bên ngoài mà còn ở sự đấu tranh với chính mình trước sự cám dỗ của danh lợi, tiền tài ở mỗi người. Để từ đó ta thấy được một sự thật hiển nhiên nhưng tàn khốc: lằn ranh thiện ác trên đời vốn dĩ mong manh. Nhưng cuối cùng, sau mỗi chuyên án, ta đều phải thán phục trước nhân – trí – dũng của mỗi anh hùng trong lực lượng công an luôn tận tụy chiến đấu, hi sinh vì nghĩa, vì dân.
Tình người và sức mạnh của chính nghĩa
Dù chủ đề chính của “Hồ sơ lửa” là hình sự, Lại Văn Long vẫn không quên tỉ mỉ thêm thắt những chi tiết về tình cảm giữa người với người, từ tình yêu đôi lứa, tình bạn bè và đồng nghiệp kề vai sát cánh, tình cảm gia đình cho đến tình yêu quê hương đất nước. Điều này làm cho “Hồ sơ lửa” không nặng nề, giáo điều mà vẫn tràn trề cảm xúc, khiến người đọc cùng khóc cùng cười, cùng thổn thức với những thăng trầm trong cuộc đời của các nhân vật và những biến cố của quốc gia. Tuy mỗi tập truyện của “Hồ sơ lửa” mang đến một câu chuyện khác biệt song đều hướng đến một luận đề cốt lõi là “nhân nghĩa thắng hung tàn”, tôn vinh những người hùng tài năng đã thầm lặng đóng góp và hi sinh để bảo vệ lẽ phải, phê phán những tội ác thảm khốc để lại những hậu quả đau đớn về sau. Nhà văn đưa ra một cái nhìn độc đáo và sâu sắc về bản chất của tội ác: “Tôi nghĩ nhà văn không cần mô tả tội ác đơn thuần, mà phải gạn đục khơi trong, phải biết nâng niu cả những giá trị nhân cảm phía sau của tội ác” (Lại Văn Long). Bộ truyện “Hồ sơ lửa” đã đóng góp vào nền văn chương Việt Nam không chỉ là các tiểu thuyết hình sự thú vị và gay cấn mà còn mang lại giá trị nhân văn lớn, hướng con người đến cái chân – thiện – mĩ.
Với mong muốn phản ánh, tiên đoán được thời cuộc, Lại Văn Long đã dùng bút lực và tài trí của mình truyền tải nhiều vấn đề xã hội mang tính triết luận trong bộ tác phẩm đồ sộ “Hồ sơ lửa”. Thiên truyện đã phác họa rõ nét diện mạo của xã hội, văn hóa Việt Nam suốt nhiều thế hệ, bắt đầu từ những năm đầu thống nhất cho đến nay. Ở mỗi thời kì, công cuộc phòng chống tội phạm của lực lượng công an mang nhiều dấu ấn lịch sử đặc thù khác nhau, duy sự thủ đoạn, quy mô hành án của các tổ chức tội phạm ngày càng khó đoán, mưu mô hơn. Chính sự hư cấu phỏng lại từ các vụ án phức tạp và hành trình phá án gian lao, hiểm nguy của Đội đặc nhiệm đã khiến độc giả như một lần nữa sống lại trong những khoảnh khắc biến động của lịch sử. Vì vậy, không quá khi nhận định rằng, bộ “Hồ sơ lửa” của Lại Văn Long chính là thiên sử đấu tranh chống tội ác đồ sộ nhất của Việt Nam từ những năm 1975 cho đến nay.
Khép lại trang cuối cùng, bộ tiểu thuyết Hồ Sơ Lửa đã khắc họa rõ nét một xã hội đầy biến động kéo dài suốt nhiều thế hệ và vẫn còn được tiếp diễn đến ngày nay. Nhưng bên cạnh sự nhiễu nhương muôn thuở của tội ác trong xã hội cùng cuộc chiến dai dẳng không hồi kết giữa phe thiện – ác, Hồ Sơ Lửa đã cho ta thấy những phẩm chất tốt đẹp, sự cống hiến hết mình của lực lượng công an cho sự an toàn, an bình của nhân dân, từ đó tiếp Sáu tập truyện “Hồ sơ lửa” sẽ được Sbooks công bố tới độc giả và được chính thức phát hành thông qua các sàn TMĐT, website Sbooks, các nhà sách, cửa hàng Sbooks trên toàn quốc từ ngày 22/11/2022. Tác giả và Công ty CP Sbooks mong muốn sẽ đem đến cho bạn đọc một bộ truyện hình sự chất lượng, có giá trị về nội dung và tư tưởng.